Karmienie piersią to najlepszy sposób żywienia w pierwszym okresie życia. Wydaje się, że jest to bardzo proste i wiemy na temat już wszystko. A jednak zdarza się, że początek karmienia piersią wcale nie jest taki prosty, często utrzymanie laktacji wymaga sporo wysiłku, czasem nawet pomocy z zewnątrz. Ale, Młode Mamy, głowa do góry, prawie zawsze się udaje!
Pokarm zaczyna wytwarzać się już w czasie ciąży, zazwyczaj między 16. a 22. tygodniem. W 1.. dobie po porodzie wytwarzane są niewielkie ilości mleka zwanego siarą. Na jedno karmienie jest go zazwyczaj 2-10 ml pokarmu (czyli około 1-2 łyżeczek od herbaty), co łącznie daje w ciągu doby około 50-100 ml. Od końca 2., a czasem od 3. czy 4. doby po porodzie następuje gwałtowny 10- krotny wzrost produkcji pokarmu, tzw. mleka przejściowego, co objawia się powiększeniem i obrzmieniem piersi (tzw. nawał). W ciągu pierwszych 2?4 tygodni laktacja stabilizuje się, a mleko przejściowe staje się mlekiem dojrzałym.
W miarę upływu czasu karmienia zwiększa się w mleku stężenie tłuszczu. Na początku karmienia, w tzw. pierwszej fazie (kilkadziesiąt sekund ? kilka pierwszych minut ssania) mleko zawiera mniej tłuszczu (mleko I fazy) niż później (mleko II fazy).
Korzyści dla dzieci
Rzadsze występowanie lub łagodniejszy przebieg:
Prawdopodobnie zmniejsza się także ryzyko:
Korzyści dla mam
Nie wszyscy wiedzą także, że karmienie piersią daje wiele korzyści zdrowotnych także mamie. Należą do nich:
Najlepiej w ciągu pierwszej godziny po porodzie, ponieważ korzystnie wpływa to na przebieg i czas laktacji. W pierwszych miesiącach zaleca się karmienie "na żądanie", czyli tak często i długo jak ma na to maluch ochotę, co zazwyczaj daje 8-12 karmień na dobę. Nie ma jednej optymalnej pozycji do karmienia, najlepsza to ta, która daje komfort obu stronom, umożliwiając niemowlakowi swobodne ( bezbolesne dla mamy!!) ssanie. Wiecej na temat pozycji do karmienia znajdziecie tu: http://cnol.kobiety.med.pl/pl/jak-prawidlowo-przystawiac-dziecko-do-piersi/
Niemowlę należy karmić na żądanie, choć nie stwierdzono tej metody nad karmieniem w regularnych odstępach. W początkowym okresie życia liczba karmień powinna wynosić 8-12 na dobę i dziecko powinno być przystawiane do piersi za każdym razem, gdy zacznie przejawaić wczesne oznaki głosu, takie jak niepokój, zwiększona aktywność, otwieranie buzi czy wysuwanie języka. Czas jednego karmienia jest odpowiedni jeśli dziecko po ssaniu wypuszcza pierś i jest zadowolone, jednak uważa się, że powinno to trwać przynajmniej 10 minut. Do pełnego opróżnienia piersi dziecko potrzebuje średnio około 16 a, do dwóch około 30 minut. Jeśli je powyżej 40 minut i nadal nie jest najedzone należy rozważyć czy technika karmienia jest prawidłowa.
Jeśli po jedzeniu usypia zadowolone karmieni jest zakończone, jeśli jednak nadal jest głodne należy nakarmić je z drugiej piersi. Karmienie z dwóch piersi zaleca się również w przypadku niedoboru pokarmu, bo w ten sposób lepij stymuluje się laktację. Zbyt krótkie przystawanie, ale do obu piersi może spowodować, że dziecko zje wyłącznie pierwsze, mniej kaloryczne mleko.
Istnieją subiektywne i obiektywne wskaźniki oceniające skuteczność karmienia. Do subiektywnych należą:
- prawidłowy odruch wypływania pokarmu- tzn. na 1,2 lub 3 zassania na 1 połknięcie
- uczucie opróżnienia, "pustki" w piersi
- zadowolony niemowlak ;-)
Do obiektywnych zalicza się:
- spadek masy ciała nie przekraczający 10% w ciągu pierwszych dni życia
- prawidłowy przyrost masy ciała, około 150-200 g na tydzień w pierwszych tygodniach życia
Rola smoczka nie jest jednoznaczna, aczkolwiek może on zaburzyć prawidłowy mechanizm ssania piersi, szczególnie na początku karmienia. Dlatego też sugeruje się opóźnienie stosowania smoczków do 3-4 tygodnia życia.
Tak, należy tylko przestrzegać warunków przechowywania
| Warunki i temperatura | Zalecany czas przechowywania |
| pokojowa( 19-25 C) | optymalnie 4 h ( maksymalnie 6-8 h) |
| lodówka (+4 C) | do 96 h |
| zamrażalnik (-10 C) | do 2 tyg. |
| zamrażarka (-25 C) | 3-6 miesięcy |
Źródło: Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i niemowląt, pod red. Hanny Szajewskiej i Andrei Horvath, wyd. Medycyna Praktyczna
Tak, ale ich niewiele. Należą do nich galaktozemia lub wrodzony niedobór laktazy u dziecka. Do względnych przeciwwskazań zalicza się ciężki stan dziecka, rozszczep podniebienia (ale taki uniemożliwiający ssanie) oraz niektóre wady serca. Po stronie mamy są to: zakażenia HIV, HTLV 1 i 2, przyjmowanie niektórych leków oraz ciężka choroba psychiczna matki.
Natomiast do FAŁSZYWYCH przeciwwskazań do karmienia należą:
- ostra infekcja u mamy
- WZW typu B i C u mamy
- opryszczka ( poza opryszczką brodawki sutkowej)
- zapalenie gruczołów sutkowych
- żółtaczka noworodków karmionych pierisą
- silikonowe implanty piersi
Nie ma aktualnie jasnych wytycznych mówiących o długości karmienia piersią. Według ESPGHAN ( Europejskiej towarzystwa zajmującego się żywienie oraz chorobami przewodu pokarmowego i wątroby u dzieci) powinno ono trwać tak długo jak długo obie strony to akceptują. Z kolei WHO zaleca karmienie 2 lata i dłużej, a AAP ( Amerykańska Akademia Pediatrii) rok lub dłużej. Moim osobiste zdanie jest takie, że mały człowiek, który biega skacze, zajada kanapki, jabłka czy kotleciki powinien powoli rozstać z piersią ;-) Zazwyczaj im dłużej trwa karmienie, tym trudniej jest je zakończyć - obu stronom ;-)
I na koniec z perspektywy kobiety, pediatry i mamy. Nie traktujcie karmienia piersią jako wyznacznika bycia dobrą mamą! Pamiętajcie, że stres jest największym wrogiem prawidłowej laktacji. Każda kobieta jest inna. Jedna ma to szczęście, że karmienie przychodzi jej łatwo, bez problemów, ale są i takie, które mimo ogromu wysiłku nie mogą karmić piersią i one nie są gorszymi mamami. Wspierajcie je, nie krytykujcie..